T.C. YARGITAYSekizinci Ceza Dairesi E :
1998/10667
K : 1998/12819 T : 12.10.1998 SUÇUNU SÖYLETMEK
İÇİN İŞKENCE YAPMAK
ÖZET : Terörle
Mücadele Şubesi Görevlileri olan sanıkların mağdurlar
hakkında başlattıkları soruşturmada, gözaltı
sürecinde sorgulanırlarken suçlarını söyletmek için
hakaret, tehdit, göz bağlamak, yüksek volümlü marş
dinletmek, çırılçıplak soymak, elektrik akımı vermek,
basınçlı su sıkmak, ıslak battaniyeye sarmak, beden
gücünün dayanamayacağı sabit hareketlere zorlamak, erkeklerin
hayalarını sıkmak, kızlara cinsel taciz, makatlarından
cop sokmak, fiziki cebir ve yekdiğerine yapılan işkenceyi
seyrettirmek şeklinde sonuç almaya yönelik eylemlerde
bulundukları, mağdurların samimi iddiaları ve bu
iddiaları doğrulayan doktor raporlarından
anlaşılmakla; suçun sübutunu kabul etmek gerekir.
(765 s. TCK. m. 243)
Suçunu söyletmek için
işkence yapmaktan sanıklar Levent Turgut, Engin, Fevzi, Musa,
Mehmet, Turgut, Atilla, Ramazan, Halil'in yapılan
yargılanmaları sonunda; Beraatlerine dair (Manisa Ağır Ceza
Mahkemesi)nden verilen 11.3.1998 gün ve 128 esas, 46 karar
sayılı hükmün süresi içinde Yargıtay'ca incelenmesi
müdahiller vekilleri ve C. Savcısı tarafından istenilmiş
olduğundan dava evrakı C. Başsavcılığından tebliğname ile
22.9.1998 günü daireye gönderilmekle
incelenip gereği düşünüldü:
Manisa Emniyeti Terörle
Mücadele Şubesi Görevlileri olan sanıkların bir Yasa dışı
pankart asma olayı nedeniyle aralarında 16-17 yaşlarında
öğrenci mağdurlarında bulunduğu kişilerin, illegal örgüt
üyesi olabilecekleri ola sılığından hareketle soruşturmaya
geçip kuşkularını yoğunlaştırdıkları, mağ durları
bulundukları yerlerden peyder pey toplayıp sorgulamaya
aldıkları 26.12.1995 tarihinde başlayan gözaltı sürecinin
5.1.1996 tarihine kadar sür düğü, bu süre içinde sanık
olarak sorgulanan mağdurlara suçlarını söyletmek için
sürekli biçimde maddi ve manevi işkence yapı(dığı
iddiasının ortaya atıl dığı,
Sorgulama sürecinin
başlangıcında periodik rutin sevkler sırasında alınan tabip
raporlarında mağdurlarda darp ve cebir arazına ve patolojik
bulgulara rastlanmadığı tanıları mevcutsa da, bir
parlâmenterin konuyla ciddi biçimde il gizlenmesi, mağdur
ailelerinin ısrarlı yakınmaları, şikayetlerin
yoğunlaşması, yazılı ve görse( basın aracılığı ile
kamu oyuna yansıtılması ve evrense( plât
forma taşması nedenleriyle önce Adli Tabip, sevk üzerine
Devlet Hasta hanesi, mü dahiller vekillerinin çabaları ile
İzmir Tabipler Odası (lT0) tarafından yaptırılan muayene ve
tetkiklerden sonra tüm mağdurların fiziki ve
psikolojik iş kenceye maruz kaldıklarının belirlendiği,
Yargılama aşamasında
serbest kalmaları nedeniyle kendi olanaklarıyla (İTO) ya
başvuruları sağlanan mağdurlardan Abdullah, Jale ve Mahir
yönünden gözlem ve tıbbı tetkiklere dayalı olarak alınan
raporlarda; Maddi ve manevi travmaların kesin bulguları
saptanmış, tutukluda kalan diğer mağdurlar için aynı imkan
bulunmadığından önceki raporları, beyanları ve anatomik
şemalarda işaretlenen kişisel yakınmalarının
değerlendirilmesi sonucu düzenlenen (İTO) raporlarından;
sorgulama yöntemleri ve oluşun yönlendirdiği verilerde nazara
alındığında gerek psikolojik açıdan gerekse fiziki yönden
doktirinde ve uy gulamada benimsenen işkence nitelemesi boyut ve
yoğunluğunda şedit, hay siyet kırıcı, zalimane eylemlere maruz
kaldıkları anlaşılmış, bu olaydan sonra bir kısım
mağdurların intihara kalkıştığı, bir kısmının
tüberküloz hastalığına yakalandığı, bir kısmının da
sürekli psikolojik tedaviye muhtaç kaldığı belirlenmiştir.
Raporların ve
anlatımların ortak karekterlerinden, yoğunluk kazanan dav
ranış biçimlerinin; Hakaret, tehdit, göz bağlamak, yüksek
volümlü marş dinletmek, çırılçıplak soymak, elektrik
akımı vermek, basınçlı su sıkmak, ıslak battaniyeye
sarmak, beden gücünün dayanamıyacağı sabit hareketlere zor lamak,
erkeklerin hayalarını sıkmak, kızlara cinsel taciz,
makatlarından cop sokmak, fiziki cebir ve yek diğerine yapılan
işkenceyi seyrettirmek şeklinde sonuç almaya yönelik
süreklilik gösteren bezdirici, ızdırap verici nitelik gös
terdiği anlaşılmıştır.
Anayasamızın 17/3.
maddesinde; "Kimseye işkence ve eziyet yapılamaz, kimse
insan haysiyeti ile bağdaşmayanbir
cezaya ve muameleye tabi tutulamaz" hükmü yer almış, İnsan
Hakları Evrensel Beyannamesinin 5. maddesindeki ögeler
"işkence-torture", "zalimane-cruel",
"gayrı insani-inhurmain", "haysiyet kı
rıcı-actes-outrageants" deyimiyle TCK.nun 243 maddesine
aynen aktarılmıştır.
Ülkemiz, evrensel
boyuttaki İnsan Hakları ile ilgili Uluslararası Söz
leşmeleri benimsemiş ve İç Hukukumuzun bir parçası olarak
yasalaştırmıştır. Anayasamızın 90/son madde ve fıkrasına
göre usulünce yürürlüğe konulmuş Milletlerarası
Söz!eşmeler Kanun hükmündedir.
Avrupa lnsan Hakları
Sözleşmesindeki hak ve hürriyetlerin başında, ya şama,
işkenceye, gayrı insani yahut haysiyet,kırıcı ceza ve
muamelelere karşı korunma hakkı belirlenmiş, 3. maddesi ile
yasaklama getirilmiş, Avrupa Kon seyi bünyesinde 1987 yılında
imzalanan "işkencenin ve insanlık dışı veya kü
çültücü ceza ve muamelelerin önlenmesi" sözleşmesinin
dibacesinde TCK.nun 243. maddesinde yazılı tanımlamalara
aynen yer verilmiştir. Bu sözleşme sa dece kural belirlemekle
kalmamış (CPT) işkencenin önlenmesi komitesi ko misyonu
kurarak taraf ülkeleride uygulamayı fiilen denetime
almıştır. Bu ko misyon üye ülkelerin, cezaevlerinde ve
emniyet birimlerinde inceleme yaparak kamusal açıklama (Public
statement) ile kınama yetkisini haizdir. Yine Tür kiye'nin
taraf olduğu "işkence ve diğer zalimane, gayri insani
veya küçültücü muamele ve cezalara karşı Birleşimiş
Milletler Sözleşmesinin 1. maddesinde (İşkence terimi, bir
şahsa veya bir üçüncü şahsa bu şahsın veya.....
üçûncü şahsın işlediği veya işlediğinden şüphe edilen
bir fiil sebebiyle cezalandırmak amacıyla bilgi veya itiraf
elde etmek için veya uygulanan fiziki veya manevi, ağır acı veya
ızdırap veren bir fiil anlamına gelir), tanımına yer
verilmiştir.
Bu değerlendirmelere
göre mağdurların maruz bırakıldıkları hareket~erin
işkence niteliğinde olduğunun kabulü kaçınılmazdır.
Sanıkların fiili ve
hukuki durumlarına gelince;
1) Levent'in: MağdurlarAşkın, Mahir, Hüseyin,
Özgür, Levent, Emrah, Jale, Münire, Ali, Sema, Ayşemine ve
Abdullah'a
,. 2) Turgut'un:
Mağdurlar Aşkın, Mahir, Levent, Emrah, Ali ve Sema'ya
3) Ergin'ın: Mağdurlar
Aşkın, Mahir, Hüseyin, Özgü~, Levent, Emrah, Mü nire, Ali,
Jale, Sema, Ayşemine'ye,
4) Fevzi'nin: Mağdurlar
Aşkın, Mahir, Hüseyin, Özgür, Levent, Emrah, Münire, Ali,
Jale, Sema, Ayşemine'ye,
5) Musa'nın: Mağdurlar
Aşkın, Mahir, Hüseyin, Özgür, Levent, Emrah, Münire, Jale,
Sema, Ayşemine'ye,
6) Mehmet'in: Mağdurlar
Aşkın, Mahir, Hüseyin, Özgür, Levent, Emrah, Münire,
AIi,,Jale, Sema, Ayşemine'ye
7) Turgut'un: Mağdurlar
Aşkın, Mahir, Levent, Emrah, Jale, Sema'ya,
8) Atilla'nın:
Mağdurlar Aşkın, Mahir, Özgür, Levent, Emrah, Münire, Ali,
Jale, Sema, Ayşemine'ye,
9) Ramazan'ın:
Mağdurlar Aşkın, Mahir, Hüseyin, Özgür, Emrah, Münire,
Afi, Jale, Sema, Ayşemine, Faruk'a,
10) Halil'in: Timin
Amiri olarak sorgulamayı yönlendirip işkence eyleminin
tümünün azmettiricisi konumunda olarak tüm mağdurlara
karşı,
Yapılan işkencelerde
aktif rol üstlendikleri, sonucu belirli hareketlerden
soyutlanmalarına imkan olamayacağı, aksi takdirde şahadetin
ortak karakter gösteren ve raporlarla doğrulanan iddialardaki
samimiyetin reddine ve varolanın yok sayılmasına gerekçe
bulunmayacağı muhakeme mantığı ve vic dan ölçüleri
gereğidir.
Belirlenen olgu ve
bulgular çerçevesinde subutun kabulü zorunlu iken,
inandırıcı olmayan ve dosya içeriği ile bağdaşmayan
yetersiz gerekçelerle sa nıkların beraatlerine karar
verilmesi,
Bozmayı gerektirmiş C.
Savcısı ve müdahiller vekillerinin temyiz itirazları bu
nedenlerle yerinde görülmüş olmakla hükmün (BOZULMASINA), 12.10.1998 gününde oybirliği ile
karar verildi.
Önsöz / İnternet ve Hukuk / Hukuk Rehberi / Hukuk Siteleri /Çıldır Adliyesi / Katkıda Bulunanlar
Hukuk ve edebiyat / Ceza Hukuku / Özel Hukuk / Programlar / Yargı Haberleri / İnternetdeki Hukukcular
HABERLEŞME / MERHABA ANA SAYFA